Cognitieve gedragstherapie is een combinatie van gedrags- en cognitieve therapie. Hoe je denkt, bepaalt hoe je je voelt en deze gevoelens zijn van invloed op je gedrag. Negatieve gedachten kunnen jouw gedrag en gevoel dus negatief beïnvloeden, wat je uiteindelijk flink in de weg kan zitten. Binnen CGT staat je gedrag, je gevoel en jouw gedachten centraal. CGT bestaat uit gedragstherapie en cognitieve therapie.

Gedragstherapie stelt jouw gedrag centraal. Je gedrag heeft invloed op hoe jij je voelt en kan deze gevoelens verbeteren of verslechteren. Bij deze therapie kijk je samen met jouw behandelaar naar je gedrag, welk gedrag je als problematisch ervaart en hoe je dit positief kan veranderen. Je krijgt oefeningen om hiermee aan de slag te gaan.

Cognitieve therapie stelt jouw gedachten centraal. Je gedachten beïnvloeden je gevoelens en zijn sterk van invloed op je gemoedstoestand. Samen met je behandelaar kijk je naar jouw denkwijze, of die overeenkomt met de werkelijkheid en hoe je kan werken aan een meer realistische en positievere denkwijze gericht op de toekomst.

De therapie is actief en doelgericht. Je krijgt snel handvatten om zelf mee aan de slag te gaan. Je negatieve gedachten en gevoelens zijn vaak al lang aanwezig en deze verdwijnen dus niet van het een op andere moment. Hoe meer je oefent en uitprobeert, hoe meer resultaat je gaat zien.

Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) is een vorm van therapie voor de behandeling van een trauma als gevolg van een schokkende gebeurtenis, zoals een ongeluk, geweld of seksueel geweld.

In deze therapievorm gaat je behandelaar met jou in gesprek over de onverwerkte gebeurtenis(sen). Je behandelaar vraagt je terug te denken aan de specifieke gebeurtenis en bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens. Gelijktijdig is er een afleidende stimulus, zoals een herhaalde handbeweging of een bepaald geluid. Jij houdt je aandacht bij de gebeurtenis terwijl je behandelaar deze afleidende stimulus inzet.

Je doorloopt een aantal sets afgewisseld met pauzes. In deze pauzes vraagt je behandelaar je gedachten of gevoelens die bij je opkomen te benoemen. Vaak verandert er iets in jouw gedachten tijdens het proces en vragen we je te concentreren op de meest opvallende verandering. Op een gegeven moment zorgen de sets ervoor dat de herinnering haar kracht en heftige emotionele lading verliest. Hierdoor wordt het makkelijker om aan de gebeurtenis terug te denken, krijgt het een plek en vormt het niet langer een belemmering. Wil je meer weten? Klik dan hier.

Interpersoonlijke psychotherapie (IPT) is een kortdurende vorm van therapie wanneer je last hebt van een depressie. Je behandelaar gaat met jou in gesprek over recente veranderingen in belangrijke relaties of gebeurtenissen in je leven die gevoelens bij je losmaken en je zelf geen plek kan geven.

Het uitgangspunt van IPT is dat mensen andere mensen nodig hebben om zich goed te voelen. Wanneer er ingrijpende veranderingen of verstoringen van belangrijke relaties plaatsvinden, kan dit leiden tot het ontstaan of verergeren van depressieve klachten. In het verminderen of verhelpen van deze klachten, staan de relaties met anderen centraal bij IPT. Samen met je behandelaar stel jij het centrale probleem vast waaraan je in je therapie werkt. Het probleem komt voort uit vier verschillende gebieden:

• Rouw: het verlies van een belangrijk persoon, zoals een vader of moeder.
• Interpersoonlijk conflict: een conflict met een belangrijk persoon in je leven.
• Rolverandering: een belangrijke overgang in je leven, zoals voor het eerst uit huis gaan, de geboorte van een kind of pensionering.
• Tekort aan sociale contacten: moeite met het aangaan en behouden van relaties.

Het komt voor dat je problemen ervaart op meerdere gebieden. In de praktijk blijkt dat je door het grootste probleem aan te pakken, vaak weer genoeg energie en mogelijkheden hebt om op andere gebieden zelf vooruit te kunnen.

Het uitgangspunt van Problem Solving Treatment (PST) is dat klachten ontstaan door alledaagse problemen die je dagelijks functioneren belemmeren als je hier niet mee om leert gaan. Het is een kortdurende behandeling die gericht is op actuele problemen in het hier en nu, die negatieve gevoelens veroorzaken of juist versterken. PST leert je probleemoplossend te denken en handelen in plaats van om te gaan met de gevolgen van je problemen.

Tijdens de behandeling leer je de relatie tussen problemen en symptomen begrijpen. Samen met je behandelaar maak je de huidige problemen in je dagelijks leven inzichtelijk en leer je technieken aan om deze problemen op te lossen. De ervaring is dat het oplossen van dagelijkse problemen ook psychische klachten verlicht. De therapie geeft je een positieve ervaring op het gebied van problemen oplossen en handvatten om dit in de toekomst zelfstandig te blijven doen.

Systeemtherapie richt zich op jouw omgeving en de relaties die je hebt met anderen, zoals binnen je gezin of je werksituatie. Iedereen maakt deel uit van één of meerdere groepen mensen. Zo’n groep is het systeem waar jij je in bevindt.

Je behandelaar kijkt samen met jou naar problematiek in de context van de systemen waar je deel van uit maakt. Belangrijke personen in deze systemen worden vaak betrokken bij de therapie om te werken aan onderlinge communicatie. Het uitgangspunt van systeemtherapie is dat een verstoorde interactie tussen mensen van een systeem vaak een negatief heeft op jou en anderen. Tijdens de therapie werk je aan de interactie met anderen in jouw systeem en problemen die deze interactie beïnvloeden. Het doel is het doorbreken van gedragspatronen die problemen en klachten in stand houden. Door beter te communiceren over onderliggende gedachten en emoties in het contact met anderen, verbeteren je relaties en verminderen jouw problemen.

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een vorm van gedragstherapie die je helpt om op een flexibele manier om te gaan met obstakels die je in het leven tegenkomt, zodat jij je kunt blijven concentreren op de dingen die je écht belangrijk vindt.

ACT gaat ervan uit dat veel psychische problemen worden veroorzaakt doordat mensen het gevecht aan blijven gaan met vervelende gedachten, gevoelens of lichamelijke sensaties. Volgens ACT gaat het om aanvaarden van je klachten. Hierdoor voorkom je dat je klachten je leven gaan overheersen en hou je ruimte om je te richten op positieve dingen. Het doel is niet om je klachten op te lossen of te verminderen, maar om mentaal veerkrachtiger te worden. Je leert stapsgewijs een flexibele manier van denken aan om fysieke of mentale problemen te benaderen.

ACT bestaat uit twee onderdelen: Acceptance en Commitment. Acceptance bestaat uit het leren ruimte maken voor en aanvaarden van vervelende emoties, op een gezonde manier afstand leren nemen van vervelende gedachten, stilstaan bij wie je bent en meer in het hier en nu leven. Commitment leert je stil te staan bij de dingen die je echt belangrijk vindt in het leven en hier actief in te investeren. Je ontwikkelt hierdoor persoonlijke veerkracht, waardoor je beter om kunt gaan met tegenslagen.

Narrative Exposure Therapy (NET) is ontwikkeld als behandeling voor PTSS. De eerste sessie begint altijd met het leggen van je levenslijn. Hierbij staat een steen voor moeilijke of pijnlijke herinneringen en bloemen voor goede herinneringen. In de daaropvolgende sessies wordt er gebruik gemaakt van ‘exposure’. Je gaat in gedachten terug naar de gebeurtenissen uit je verleden. Je staat stil bij zowel de traumatische herinneringen als goede herinneringen. Samen met je behandelaar doorloop je je hele levenslijn en herbeleef je gebeurtenissen door ze intensief te bespreken. Het doel is om ruimte te creëren voor het toelaten van positieve herinneringen en negatieve herinneringen beter te integreren in je dagelijks leven. Herinneringen verliezen daarmee hun sterke, emotionele lading, waarmee klachten afnemen en het makkelijker wordt om aan gebeurtenissen terug te denken.